BÜYÜK – KÜÇÜK KAS GELİŞİMİ

ÇOCUKLARDAKİ BÜYÜK – KÜÇÜK KAS GELİŞİMİNİ DESTEKLEYİCİ ETKİNLİKLER

BÜYÜK – KÜÇÜK KAS GELİŞİMİNİ DESTEKLEYEBİLMEK İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?

Büyük kas becerileri dediğimiz alan, bacak, gövde, kol gibi hareketleri içeriyor.

• Hoplama, zıplama (tek – çift ayak), tırmanma, atlama, takla atma. Bu hareketler evde sese neden olabilir, bu nedenle sünger, pilates yoga matları ile bu sorunu çözebilirsiniz.
•  Sokakta oyun oynamak, yürüyüş, koşu yapmak, ip atlamak.
• Bisiklet sürmek
• Açık hava sporlarına birlikte katılmak
• Müzik eşliğinde dans etmek, halk oyunları da dâhil.
• Tüm bu çalışmalarla kas –kemik gelişimini desteklemenin yanında vücudun parçalarının koordineli çalışmasını da desteklemiş olacağız.

Küçük Kas becerileri dediğimiz alan daha incelikli işleri yaptığımız eller, parmakları içeriyor.

• Makas , kağıt, kalem, boya, oyun hamurları, bocuk, takma, çıkarma oyunları
• . Çocuklardan bu araçları kullanarak yönergeye uygun çizgiler (yatay, dikey, dairesel çizgiler gibi) ve değişik şekiller çizmesi beklenir. Nesneleri takıp çıkarmak için araç olarak; mandal, çıtçıt, düğme, fermuar, toka kullanılabilir. Kalemin doğru kullanımı ile beklenen, kalemin ucundan 2cm kadar yukarıdan başparmak ve işaret parmağı ile kavranarak eğik biçimde tutulup diğer üç parmak ile desteklenmesidir. Çizgi çalışmaları sırasında kesik ve köşeli çizgi çalışmalarının yanı sıra yuvarlak ve sürekli çizgi çalışmaları yaptırmaları, çizgi çizerken çocukların mümkün olduğunca ellerini çizdikleri çizgiden kaldırmamaları, yani sürekliliği bozmamaları konusunda özen göstermeleri gerekmektedir.

 Yer değiştirme hareketleri yapması için,  Isınma ve soğuma hareketlerini içeren videolardan yararlanabilirsiniz. Yürümeyi yaş düzeyine uygun ileri, geri, çapraz, yan gibi farklı stillerde yapabilirsiniz. Eğlenceli hale getirmek için filmi geriye sarıyoruz, "şimdi yengeç oldum ben" gibi örnekleri kullanabilirsiniz. Bir veya birden fazla parkur hazırlayabilirsiniz. Yönergeler doğrultusunda koşu, belli bir yükseklikten atlama – zıplama- tırmanma, tırmanılan yükseklikten inme, engelin üzerinden atlama, koşarak bir engel üzerinden atlama, çift ayak sıçrayarak belirli mesafe ilerleme, tek ayak sıçrayarak belirli mesafe ilerleme, belirlenen mesafede yuvarlanma, belirli bir mesafeyi sürünerek gitme, belirlenen noktadan çift ayakla ileriye doğru atlama, kayma adımı yaparak belirli mesafede ilerleme, Galop (Galop hareketi, adımlama hareketinin devamında arka ayağın ön ayağın yanına sıçrayarak getirilmesi ve bu hareketin ritmik biçimde tekrarlanması olarak tanımlanmaktadır. "At gibi, koşalım, hareket edelim." ifadeleri kullanılabilir.) yaparak belirli mesafede ilerleme, Sekerek belirli mesafede ilerleme gibi hızlı, yavaş, öne, arkaya, sağa, sola, ritmik, parmak ucunda, topukta, geri geri, yan yan " farklı etkinliklere yer verebilirsiniz. . Etkinlikler planlanırken "yükseklik", "mesafe" gibi nitelendirmeleri belirlemede çocuğunuzun hangi yaşta ne yapabildikleri dikkate almalısınız.

 Denge hareketleri yapması için, Denge hareketinden beklentiniz, çocuğunuzun ağırlığını bir noktadan diğerine aktarmasıdır. Topa vurmak ile başlayıp, denge tahtasında yürümeye kadar ilerleyen tüm etkinliklere yer verebilirsiniz. Yine yönergelerinizi değiştirerek (ileri, geri, hızlı, yavaş, yan, çapraz) hâkimiyetini ve dayanıklılığını arttırabilirsiniz.  Tabiki yaşına / fiziksel gelişimine uygun planlamaya dikkat ediyoruz J

Nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapması için,  Bireysel ve eşli olarak nesneleri kontrol etmede; balon, deniz topu, eşarp veya kurdele gibi nesneleri omuzla, dizle, başla kontrol etmek, hareketi başlatmak, hareketin devamını sağlamak ve nesnelerin hareketini kontrol edebilmek anlatılmaktadır. Tenis topu gibi küçük bir top ile omuz üzerinden atış yaparken; topun ne kadar uzağa atıldığı veya hedefi vurup vurmadığı değil, hareket formunun doğru şekilde yapılması önemlidir. Yani topu omuz seviyesinin üstüne almak, topsuz ayağı bir adım öne almak ve topu fırlatırken vücudu hedefe doğru döndürmek anlatılmaktadır. Küçük topu tek elle yerden yuvarlarken; topun hedefi vurup vurmadığı değil, hareket formunun doğru şekilde yapılması önemlidir.

Raket/sopa ile sabit topa vururken; topa paralel durmak ve vuruş sırasında ağırlık aktarımı yapmak önemlidir. İp atlama, el göz koordinasyonu gerektiren zor bir beceridir. Burada istenilen ipi kendi başına atlamasıdır.

Çocuklar bu dönemde ritmik olarak ip atlayamasalar da bunun temelini oluşturacak ipi başının üzerinden çevirme ve ipi gördüğünde üzerinden sıçrama hareketlerini basit düzeyde yapabilirler. İp atlarken en az iki kere art arda hareketi yapması beklenmektedir. Kaç tane atladığı önemli değildir.

Gördüğünüz gibi sokakta oynadığımız oyunların bize ne kadar katkısı olmuş...

Küçük kas kullanımı gerektiren hareketleri yapması için,  Nesneleri toplar. Nesneleri kaptan kaba boşaltır. Nesneleri üst üste / yan yana / iç içe dizer. Nesneleri takar, çıkarır, ipe vb. dizer. Nesneleri değişik malzemelerle bağlar. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirir. Malzemeleri keser, yapıştırır, değişik şekillerde katlar. Değişik malzemeler kullanarak resim yapar. Nesneleri kopartır/yırtar, sıkar, çeker/gerer, açar/kapar, döndürür. Malzemelere elleriyle şekil verir. Malzemelere araç kullanarak şekil verir. Kalemi doğru tutar, kalem kontrolünü sağlar, çizgileri istenilen nitelikte çizer gibi giderek daha detaylı çalışmalara evrilen bir sistemli çalışma alanıdır. Beklentiniz yönergelere uygun etkinlikleri tamamlaması olmalıdır. Yapamadığı etkinliklerde bir önceki çalışmaya dönerek tekrar ve hakimiyetini arttırabilirsiniz.

      Nesneleri ipe dizerken; her çeşit ip, renkli hediye paketi şeritleri, kurdeleler; dizilecek nesne olarak da her renk ve boydaki boncuklar, delikli pullar, boş makaralar, düğmeler vb. kullanabilirsiniz. Malzemelere şekil verirken kullanılabileceğiniz araçlar; makas, yapıştırıcı, fırça, boyalar, kalem vb. olabilir. Çocuğunuzdan bu araçları kullanarak yönergeye uygun çizgiler (yatay, dikey, dairesel çizgiler gibi) ve değişik şekiller çizmesi bekleyiniz. Nesneleri takıp çıkarmak için araç olarak; mandal, çıtçıt, düğme, fermuar, toka çalışmaları yapabilirsiniz. Kalemin doğru kullanımı ile ilgili çalışmalarda, kalemin ucundan 2cm kadar yukarıdan başparmak ve işaret parmağı ile kavranarak eğik biçimde tutulup diğer üç parmak ile desteklenmesine dikkat ediniz. Çizgi çalışmaları sırasında kesik ve köşeli çizgi çalışmalarının yanı sıra yuvarlak ve sürekli çizgi çalışmaları yaptırmaları, çizgi çizerken çocukların mümkün olduğunca ellerini çizdikleri çizgiden kaldırmamaları, yani sürekliliği bozmamaları konusunda özen göstermeleri gerekmektedir. Çalışmalar sırasında bu önemli noktalara dikkat etmelisiniz.

Müzik ve ritim eşliğinde hareket etmesi için, Bedenini, nesneleri ve vurmalı çalgıları kullanarak ritim çalışması; basit dans adımlarını öğrenmesi; müzik ve ritim eşliğinde dans etmesi; müzik ve ritim eşliğinde çeşitli hareketleri ardı ardına yapması için etkinlikler düzenleyebilirsiniz. Bu kazanımlar için sabah, spor saatleri, dans saatleri düzenleyebilirsiniz.

Ritim çalışmalarında bedenini kullanmayı öğretebilirsiniz; ellerini birbirine, dizlerine, göğsüne, kollarına vb. vurarak, parmak şaklatarak, ayaklarını yere vurarak ritme uyum çalışmalarını destekleyebilirsiniz. Vurmalı çalgılar; davul, tef, ritim çubuğu, marakas, gibi müzik aletlerinin yanı sıra evde geri dönüşüm yoluyla kendi enstrümanlarınızı da oluşturabilirsiniz. Tül, şerit, kurdele, balon ve çember gibi materyal kullanımı ile müziğe uygun yer değiştirme adımlamaları çeşitlendirebilirsiniz.

Atılım Anaokulu Rehberlik Servisi

Kaynak: MEB Okul Öncesi Eğitim Programları